Nieuwe nettarieven 2023
Publication date: 13 februari 2023

10 misvattingen over het capaciteitstarief

Vanaf 1 januari 2023 worden de nettarieven voor elektriciteit - de vergoeding die je betaalt voor het elektriciteitsnet - op een andere manier berekend. Over die nieuwe nettarieven bestaan heel wat veronderstellingen. Maar kloppen die ook? We nemen ze onder de loep.

1.    Kilowatt(kW) en kilowattuur (kWh) is hetzelfde.

Neen, het vermogen van een toestel wordt gemeten in watt (W) of kilowatt (kW, 1 kilowatt is 1000 watt). Dat is de hoeveelheid energie die een toestel maximaal per seconde kan gebruiken.

Bijvoorbeeld: 

  • Een lamp van 60 W of een spaarlamp van 12 W;
  • Een microgolfoven van 1.000 W;
  • Een laadpaal van 11 kW voor een elektrische wagen.  

Het verbruik van een toestel wordt gemeten in wattuur (Wh) of kilowattuur (kWh, 1 kWh is 1000 Wh). Dat is de hoeveelheid energie die dat toestel gedurende een bepaalde periode gebruikt. 1 kWh komt overeen met het verbruik van een toestel van 1.000 Watt of 1 kilowatt gedurende 1 uur.

Bijvoorbeeld: 

  • Een lamp van 60 W die 1 uur lang brandt, verbruikt 60 Wh;
  • Een microgolfoven van 1.000 W die 5 minuten werkt, verbruikt 83 Wh;
  • Een elektrische wagen die 1 uur lang wordt geladen aan 11 kW, verbruikt 11 kWh;

Heb je een digitale meter ? En wil je je verbruik kennen? Kijk dan in Mijn Fluvius bij de tegel Verbruik ‘Toon verbruik’. Daar zie je hoeveel kWh je verbruikt hebt tijdens een bepaalde periode (jaar, maand, week of dag).

Voor het capaciteitstarief kijken we niet per seconde hoeveel vermogen al je toestellen van het net vragen, maar kijken we naar het gemiddelde per kwartier. Dat is het kwartiervermogen (in kW).

Heb je een digitale meter? En wil je je hoogste kwartiervermogen van de maand kennen? Kijk dan in Mijn Fluvius bij de tegel Verbruik ‘Toon piekvermogen '. Daar zie per maand hoeveel je hoogste piek in kW bedraagt. Let op: je ziet pas aan het begin van de maand wat de piek van de vorige maand was.

2.    Het capaciteitstarief is een verdoken belasting en komt bovenop de huidige factuur.

Neen, het capaciteitstarief is geen tarief dat extra aangerekend wordt. Het gaat enkel om een andere manier van aanrekenen van de nettarieven op je elektriciteitsfactuur. Met die nettarieven betaal je voor de kosten die Fluvius maakt om elektriciteit tot bij je thuis te brengen. Vanaf 2023 hangen de nettarieven niet alleen af van de hoeveelheid elektriciteit die je verbruikt, ook van hoe zwaar je het elektriciteitsnet belast. Vroeger hingen de nettarieven enkel van je verbruik af.

Het capaciteitstarief bedraagt ongeveer 7 procent van jouw totale elektriciteitsfactuur. Het maakt deel uit van de algemene nettarieven (13 procent). Het gros van de rekening wordt nog steeds bepaald door je werkelijke energiekosten (79 procent), heffingen en btw (8 procent).

3.    Met een klassieke meter betaal ik minder nettarieven dan met een digitale meter.

Neen, met een digitale meter hangt het capaciteitstarief af van je maandpieken. Je betaalt minstens de minimumbijdrage van 2,5 kW. Met een klassieke meter betaal je het capaciteitstarief als een vast bedrag. Dat bedrag komt overeen met de minimumbijdrage. Alle andere netkosten betaal je op basis van je verbruik (in kWh).

Met een klassieke meter betaal je een hoger nettarief per kWh dan iemand met een digitale meter. Gemiddeld over Vlaanderen is het nettarief per kWh voor een klassieke meter 2,1 eurocent hoger dan dat voor een digitale meter. Je betaalt dus in verhouding meer voor kWh en minder voor kW. Wie een digitale meter heeft betaalt in verhouding minder voor kWh en meer voor kW. Dat compenseert elkaar. 

Bekijk hier voor een aantal voorbeeldgezinnen hoeveel zij aan nettarieven betalen met een digitale meter en een klassieke meter. 

4.    Voor pieken boven 2,5 kW betaal ik een hoger tarief. Zo word ik beboet voor pieken hoger dan 2,5 kW.

Neen, je betaalt voor elke kW evenveel. 2,5 kW is de minimumbijdrage die iedereen betaalt en de vaste bijdrage voor wie nog een klassieke meter heeft. Zo betaalt iedereen solidair een stukje mee voor de aanleg en het onderhoud van de netinfrastructuur. 2,5 kW is geen streefdoel of lat waar iedereen moet onder blijven.

De gemiddelde maandpiek van Vlaamse gezinnen is gemiddeld 4,37 kW. Dat halen we uit de beschikbare piekvermogens van ongeveer 470.000 gezinnen en kleine bedrijven die al een jaar een digitale meter hebben. Meer daarover lees je op deze pagina. Uit die data zien we ook dat maar 6 à 7% van die afnemers altijd een maandpiek lager dan of gelijk aan 2,5 kW hebben. Ongeveer de helft van die groep zijn gezinnen, de andere helft zijn niet-residentiële afnemers (kmo’s, tweede verblijven, gemeenschappelijke delen, …).

5.    Zuinig zijn met energie loont niet meer.

Toch wel, voor een doorsnee gezin gaat het capaciteitstarief om zo’n 7% van de totale factuur. Alle andere kosten blijven op basis van je verbruik (kWh), denk aan je energiekost en het ander deel van de nettarieven. Minder verbruiken is dus minder betalen. 

Lees meer over de 6 basisprincipes voor een lagere elektriciteitsfactuur.

6.    Ik mag mijn elektrische toestellen niet meer samen aanzetten.

Natuurlijk wel, je hoeft zeker niet aan comfort in te binden of je dagschema om te gooien. Je kan je gebruikelijke huishoudelijke toestellen samen aanzetten. Dat heeft in de meeste gevallen maar een beperkte impact op het capaciteitstarief dat je betaalt. Vooral voor wie bepaalde ‘zware verbruikers’ heeft, zoals een elektrische wagen of warmtepomp , wordt het interessanter om het gebruik ervan te spreiden en de installatie eventueel slim aan te sturen.

7.    Ook de injectiepieken van mijn zonnepanelen tellen mee voor het capaciteitstarief. 

Neen, het capaciteitstarief is een afnametarief. Enkel afnamepieken spelen een rol in de berekening, injectiepieken niet. Het maakt dus niet uit hoeveel elektriciteit je tegelijk op het net zet. Eigenaars van zonnepanelen (< 10 kVA ) betalen ook in 2023 geen injectietarief

8.    Ik mag niet meer elektrisch koken.

Natuurlijk mag je nog elektrisch koken. Je verbruik spreiden, dat betekent niet dat je je dagelijkse routine hoeft om te gooien. Uiteraard kook je dus nog altijd op hetzelfde tijdstip en gebruik je je kookplaten en oven tegelijk.

Voor heel wat Vlaamse huishoudens valt hun piekmoment wel wanneer ze aan het koken zijn. Is dat ook bij jou het geval? Schakel toestellen waarvan het voor jou niet uitmaakt wanneer ze werken dan niet in tijdens dat piekmoment, zoals je (vaat)wasmachine of droogkast. 

Heb je een keramische kookplaat of een inductievuur? En laat je een pot water koken?

  • Met een inductievuur gaat dat heel snel. Zet je het inductievuur op de hoogste stand? Dan kookt het water al na enkele minuten. Daarna zet je het vuur op een lagere stand. Je inductievuur veroorzaakt die eerste minuten een hoge piek. Maar gemiddeld over een kwartier valt dat best mee.
  • Met een keramisch vuur verwarmt het water trager. Het vuur werkt aan een lager vermogen maar doet er langer over. Gemiddeld over een kwartier is de impact gelijkaardig.

9.    Mijn maandpiek is de som van de vermogens van alle elektrische toestellen die ik samen aanzet.

Dat klopt niet. Je kan je maandpiek niet zelf inschatten door een optelsom te maken van het maximaal vermogen van alle elektrische toestellen die je samen aanzet. Huishoudelijke toestellen werken niet altijd een kwartier lang én werken vaak niet de hele tijd aan vol vermogen. Je gemiddeld vermogen over een kwartier zal dus een stuk lager liggen dan het resultaat van deze optelsom. Wil je inzicht krijgen in je verbruik en je piekvermogen? Kijk dan in Mijn Fluvius. Meer weten? Bekijk dan het filmpje ‘Van kwartiervermogen tot gemiddelde maandpiek’.

10.    Mensen met een warmtepomp zijn de dupe.

Nee, het capaciteitstarief is juist voordelig voor wie een warmtepomp heeft. Een warmtepomp draait veel, maar doet dat op een vrij laag vermogen. Met een warmtepomp betaal je daarom meestal minder nettarieven met het capaciteitstarief dan met de vroegere aanrekening volledig op basis van je verbruik. Wil je besparen? Probeer dan te vermijden dat je warmtepomp draait tijdens je piekmoment. Dat is voor veel Vlaamse huishoudens ’s avonds wanneer ze koken. Extra investeringen zijn vaak niet nodig: met de timer op je warmtepomp kom je al ver. Kies je toch voor een slimme sturing die het verbruik van je warmtepomp afstemt op het totale elektriciteitsverbruik in je woning? Dan kan je nog meer besparen.
 
Lees hier alle tips om je verbruik te spreiden met een warmtepomp. Of bekijk het voorbeeld van Joris en Aïsha.

Meer lezen over de nieuwe nettarieven? Bekijk de andere blogs.

Delen via