Europese netwerkcodes

Algemeen: wat zijn Europese netwerkcodes?

De Europese netwerkcodes zijn een set van verordeningen die voor een effectieve geharmoniseerde interne markt voor elektriciteit en aardgas in Europa moeten zorgen. Ze bevatten bepalingen over de aansluiting op de netten, de toegang tot de netten en de evenwichtsmethodieken.

Voor elektriciteit zijn er 8 verschillende netwerkcodes. Zij worden onderverdeeld in 3 categorieën:

  • Aansluiting op het elektriciteitsnet: codes die vereisten opleggen voor de aansluiting van productie-eenheden, verbruikers en HVDC-connecties op het elektriciteitsnet
  • Exploitatie van het elektriciteitsnet: codes die gemeenschappelijke regels opleggen voor het beheer van het elektriciteitsnet (evaluatie van de bevoorradingszekerheid, plannen van onderbrekingen, veiligheid van het elektriciteitsnet, noodsituaties):
  • Organisatie van elektriciteitsmarkten: codes die marktregels vastleggen voor de werking van de verschillende elektriciteitsmarkten: Day Ahead, Intra-Day markt, capaciteitsberekening, lange termijn en een nieuwe markt introduceren voor balancering van het net

Algemene informatie vindt u op de website van ENTSO-E.

Voor gas vindt u de teksten van de netwerkcodes op de website van de Europese Commissie.

Netwerkcodes belangrijk in Vlaanderen

In 2016 traden 2 netwerkcodes in werking die belangrijk zijn voor de aansluiting op het elektriciteitsdistributienet en het plaatselijk vervoernet:

De netwerkcode RfG trad op 17 mei 2016 in werking. Ze legt een aantal nieuwe of bijkomende technische vereisten op aan elektriciteitsproductie-eenheden die nieuw aansluiten of een substantiële modernisering ondergaan vanaf 1 november 2019 (zie verder).

De netwerkcode DCC trad op 7 september 2016 in werking. Ze bevat een aantal bepalingen voor bepaalde groepen afnemers die nieuw zullen aansluiten of een substantiële modernisering ondergaan op het plaatselijk vervoernet vanaf 1 november 2019 (zie verder).

Er is ook System Operation Guideline (“SO GL”), die handelt over de exploitatie van de netten.

Wat is onze rol hierin?

Onze taken wat betreft de implementatie van de netwerkcodes:

  • herzien van de Vlaamse technische reglementen (TRDE en TRPV)
  • toezicht houden op inhoudelijke aanpassing de technische voorschriften en modelcontracten van de netbeheerders
  • adviseren, indien nodig, van Vlaamse decreetgever en regering met oog op aanpassing regelgeving (Energiedecreet en Energiebesluit)
  • specifieke taken opgelegd door netwerkodes aan regulatoren

In de praktijk brengt dit ook een aantal alignerende en informerende taken met zich mee zoals het bijwonen van het federale overleg als observator, het overleg tussen energieregulatoren, het opvolgen van de visie van Europese actoren zoals ACER en de Europese commissie, ...

Eisen van Algemene Toepassing en vaststellen drempelwaarde significante productie-eenheden

De DCC (art. 6.1) en de RfG (art. 7.1) bepalen dat de netbeheerders algemene toepassingseisen voor goedkeuring moeten voorleggen aan de bevoegde, regelgevende instantie. In die context dienden Elia voor het plaatselijk vervoernet en Synergrid (vereniging van Belgische DNB’s) voor het distributienet voorstellen bij ons in op 17 mei 2018. Vele van de nieuwe technische vereisten, die de netwerkcodes opleggen, staan in deze algemene toepassingseisen.

Elia heeft ook op 17 mei 2018 volgens art. 5.3 van de RfG voorstellen ingediend voor vermogensdrempels voor elektriciteitsproductie-eenheden, waardoor productie-eenheden worden ingedeeld in types  A, B, C en D. Productie-eenheden zijn significant vanaf Type B. Dit wil zeggen dat ze aan een aantal extra verplichtingen moeten voldoen uit de andere netwerkcodes.

We namen, in overleg met de andere gewestelijke regulatoren, in 2018 de volgende beslissingen:

Op 20 mei 2019 dienden Elia en de distributienetbeheerders een aangepast voorstel van algemene toepassingseisen in volgens DCC en RfG. In het geval van DNB’s maken de algemene toepassingseisen van de RfG deel uit van een bredere herziening van het Synergrid C10/11 voorschrift.

We namen, in overleg met de andere gewestelijke regulatoren, op 11 juli 2019 de volgende beslissingen:

Eind augustus 2019 dienden Elia en de distributienetbeheerders een finaal voorstel in waarin geformuleerde verzoeken van de VREG-beslissingen van 11 juli 2019 tot aanpassing van de algemene toepassingseisen zijn opgenomen. Na onderzoek stelden we vast dat aan de opschortende voorwaarden voldaan werd. We keurden daarom de nieuwe, ingediende versies zonder voorbehoud goed. Dit zijn de beslissingen aangeduid met “definitief” in de databank:

Rekening houdend met deze beslissingen, die we publiceerden op 1 september 2019, is de datum om te bepalen of een installatie als nieuw of bestaand moet beschouwd worden volgens de beslissing BESL-2019-06 van 28 maart 2019, dus 1 november 2019.

Wanneer is een installatie nieuw of bestaand in de zin van DCC en RfG?

De nieuwe aansluitingsregels van de netwerkcodes RfG  en DCC zijn alleen van toepassing op installaties die als nieuw worden beschouwd, met uitzondering van bestaande faciliteiten zoals gedefinieerd in die netwerkcodes. Artikel 4.2 van de codes laat toe dat een uitbreiding van de categorie "bestaande installaties" wordt voorzien.  

Om de onzekerheid voor investeerders weg te nemen over welke aansluitingsregels nu op hen van toepassing zijn, heeft de VREG in samenspraak met de andere, regionale regulatoren, de overgangsmaatregel voorzien via BESL-2019-06. Concreet wil dit zeggen dat een installatie als nieuw zal beschouwd worden vanaf 1 november 2019 onder een aantal randvoorwaarden beschreven in de beslissing. We verwijzen naar de website van de netbeheerders voor meer informatie:

Voor klachten of specifieke vragen over de toepassing van de procedures kan u, nadat u eerst contact opnam met de netbeheerder, ook bij ons terecht via netbeheer@vreg.be.

Toestaan van afwijkingen van de netcodes RfG/DCC/HVDC en opstellen van afwijkingscriteria

De regulator kan algemene of specifieke afwijkingen toestaan op de technische vereisten van de netcodes, o.a. op de algemene toepassingseisen via een specifieke procedure. Hij stelt hiervoor afwijkingscriteria op na een publieke consultatie. De vier Belgische regulatoren (VREG/ CREG / CWaPE / Brugel ) hanteren dezelfde criteria en brachten een gezamenlijke tekst uit. We verwijzen naar bijlage I van RAPP-2017-04 voor meer informatie over de procedure en de criteria.

Voor informatie en vragen over de afwijkingsprocedure kan u een mail sturen naar netbeheer@vreg.be

Classificaties als Opkomende Technologie in Vlaanderen

De netwerkcode RfG voorziet in een overgangsregeling voor elektriciteitsproductie-eenheden die als “opkomende technologie” geclassificeerd kunnen worden, wat betekent dat de ingediende elektriciteitsproductie-eenheden van die fabrikant niet moeten voldoen aan een aantal vereisten van de netwerkcode RfG. Dit betreft een eenmalige overgangsmaatregel. De elektriciteitsproductie-eenheden moeten, om als opkomende technologie te worden geclassificeerd, aan een aantal voorwaarden voldoen. Er kon bij de bevoegde regulator een erkenning van de elektriciteitsproductie-eenheid als opkomende technologie aangevraagd worden.

Uiterlijk 17 november 2016 (datum bepaald door de netwerkcode RfG) kon een vraag tot erkenning als opkomende technologie worden ingediend. Wij, en ook de CREG en de andere regionale regulatoren CWaPE en Brugel , ontvingen 4 aanvragen. Dit leidde tot een erkenning door de VREG: zie BESL-2017-06, BESL-2017-07 en BESL-2017-08. Eén aanvraag werd terug ingetrokken.

De erkende fabrikanten moeten tweemaandelijks het verkoopcijfer onder de vorm van de geaggregeerde capaciteit [MW] rapporteren aan de regulator, en dit wordt ook gepubliceerd, zoals bepaald door de netwerkcode. Als de capaciteit een bepaalde drempel overschrijdt, kan de erkenning ingetrokken worden.

Meer informatie

Andere Europese regelgeving